Уурын академи (Богино өгүүллэг)

Цэлгэр уудам талбайтай танхимд тойрог хэлбэрээр өрсөн суудлуудад арваад хүн сууна. Танхимд томоо гэгчийн гурван цонх байх бөгөөд зарим ханан дээр байгалийн зураг, бас нэг ханан дээр уран зураг байрлах нь танхимыг хангалттай том харагдуулна. Тэдний өмнө гучаад насны бүсгүй зогсож байв.
-Уурын академийн ээлжит сургалт эхлэхэд бэлэн боллоо. Эхний ээлжинд өөрийгөө танилцуулъя. Намайг Мөнхцэцэг гэдэг. Уурын академийг санаачлагч, сэтгэл зүйч, доктор цолтой. Энэ салбарт найм дахь жилдээ ажиллаж байна. Манай сургалтын зорилго бол уураа барьж чаддаггүй та нар шиг хүмүүст туслах, уур бухимдалгүй болох, нэгэнт уурласан үед хэрхэн барьж сурах вэ гэдгийг онол болон дадлагын үндсэн дээр заана. Бид нэгэнт л нэг хамт олон болж байгаа учраас ичиж зовох зүйлгүйгээр өөрсдийгөө яагаад энд ирсэн болон нэрсээ танилцуулцгаая. Миний баруун талаас эхлэе. Та босч байгаад ярина уу?
Түүний баруун талын хамгийн эхний оролцогч болох халзандуу магнайтай, дөчөөд насны гүзээтэй намхан эр ийш тийшээ хулмалзан шийдмэг бусаар бослоо. Магнайгаа гарынхаа алгаар нэг шударсан нь хариугүй хөлс нь урсчих вий гэж санаа зовсон нь илт. 
-Намайг.. намайг Данзан гэдэг. Эхнэр таван хүүхэдтэй. Том нь оюутан, бага нь цэцэрлэгт явдаг. Би цахилгаанчин мэргэжилтэй. Хувиараа ажил хийдэг. Та хэд мэднэ дээ. Би чадна аа гэдэг хүмүүстэй зуун айлд цуг зогсдог юм. 
-За суралцагч Данзан ах. Одоо яагаад энэ сургалтанд суух болсон талаараа нэг ярихгүй юу?
-Наадмын өмнөхөн юм даа би зогсдог газраа зогсож байлаа. Надад нэг жижиг самбар байдаг юм. Тэрэн дээрээ цахилгааны ил далд монтаж, бүх төрлийн ажил хийнэ гэсэн бичигтэй. Наадам болох гэж буй учраас хэдэн цаас олж байгаад ойрхон ч болтугай гэр бүлээрээ салхинд гарцгаах санаатай байлаа. За тэгтэл ганган хар машинтай мөнгөтэй байрын эрэгтэй эмэгтэй хоё хүрээд ирлээ шүү. Та шинэ байшингийн бүх төрлийн цахилгааны холболт, гэрэл чийдэн, разетка суурилуулах уу гэж байна. Би мэдээж тэгье гэлээ. Үнэ мөнгөн дээрээ тохирох юм боллоо. Очиж үзэж харж байгаад хэр их ажилтайгаасаа шалтгаална л гэлээ. Тэгээд шууд машинд нь суугаад хөдөлтөл хойшоо зуслангийн чиглэлд яваж өглөө. Их хол юм аа, яваад л яваад л. Хандгайт, майхан толгой өнгөрлөө. Миний мэдэхгүй газар хүрээд ирэв ээ. Дүнхийсэн хоёр давхар сайхан хаус байна шүү. Олон өрөөтэй юм аа. Арваад өрөө, өрөө болгонд гэрэл чийдэн, нэгээс хоёр разетка, унтраалга гэхээр явж өгөхөөр их ажилтай юм. Би ч хэллээ дээ, тэдэн зуун мянга гээд аваад хаялаа. Нөгөө хоёр чинь буулгах гэж үзэж байна. Би гүрийгээд л байлаа. Баахан унжсаны эцэст тавин мянгаар буулгах болов. 
Энэ үед түүний яриаг сонсон суусан хүмүүсээс хэн нэг нь залхсан байртай,
-Хөөе тэгээд яг шалтгаан нь юу байсан юм бэ гэж цухалдангуй асуув.
-Яг одоо хэлэх гээд байна. Сонсож бай л даа. Тэгээд би ажлаа эхэллээ. Бүх дотор монтажийг янзын сайхан хийлээ. Гэрэл, разеткануудаа ихэнхийг хийгээд дуусаж байтал нар ч шингэж байна. Би ажлаа хурдавчиллаа. Сүүлийнхээ разеткийг хананд зоож байтал өнөө хоёр чинь гал зуухны өрөөний разетканууд буруу газар боогдсон байна гэж байна. Байрлалыг өөрчиллөө. Энэ үед гадаа тас харанхуй болжээ. Гэр орон юу болж байгаа бол эхнэр хүүхэд санаа зовох болов уу яах бол гэсэн бодол орж ирж байна. Нөгөө хаусны эзэд санаа зовж байгаа шинж алга. Тэгтэл дээд давхрын унтлаганы өрөөний гэрлийн бүрхүүл буруу газарт өлгөгдсөн байна гэж байна. Энэ үед яагаад ч юм нүд харанхуйлж дотор давчдан, гар салгалаад явчихдаг юм. Би ер нь энгийн үедээ тайван мөртлөө их огцом ууртай л даа. Тэр үедээ яг тэгдэг юм. Дээд давхар руу шатаар яаж өгсөж гарснаа ч санах юм алга. Нэг мэдэхэд би сэргэлээ. Хаусны гадаа сууж байна. Эхнэр нь байшин дотор орилоод л байх юм. Нөхөр нь утсаараа цагдаа сэргийлэх, хамгаалалтын алба руу ийш тийшээгээ залгаад л, зандарч хашхичсан хүн л байна. Тэгэх завсраа над руу хялам хялам харж байгааг нь ээ. Тэгтэл би хийсэн бүх гэрлийн бүрхүүлүүдээ хуу татаж шалан дээр дэвслэн хамаг утас залгуурыг юу ч үгүй тасдахыг тасдаж, эвдлэхийг эвдэлж, дээд давхрын өрөөнүүдийн цонхнуудыг хага цохиж, бас болоогүй цахилгааны богино холбоо үүсгэн хаусыг нь галдан шатаах дөхсөн байна лээ. Азаар нөхөр нь намайг зогсоож, галыг унтрааж, намайг гадагш гаргасан нь тэр байж. Тэгээд л би баривчлагдсаны дараа надад торгууль тавин, энэ сургалтанд нэг сар суух шийтгэл оноосон доо. 
Түүнийг үгээ хэлж дуусахад тойргийн төв хавьцаа суусан жижигхэн биетэй эр,
-Хихихи, тэнэг амьтан гэж амандаа хэлсэн нь бүгдэд сонсогдов. Цахилгаанчин эр ч түүнийг сонссон бололтой, нүүр нь улайн, толгойгоо нугдайлган бушуухан суудал дээрээ очиж суув.
-Хамгийн эхэнд өөрийгөө танилцуулсан Данзан ахдаа баярлалаа гэж сургагч багш бүсгүй өгүүлээд, дараагийн хүнийг босохыг урив. 
Данзангийн хажууд суусан өндөр хүдэр биетэй идэр насны эр босоод ярьж эхлэв.
-Намайг Бямбаа гэдэг. Ганц бие л дээ. Нэг бүсгүйтэй үерхээд хэдхэн сар л болж байна. Би тэрэндээ маш их хайртай. Бид хоёр уулзахаараа кино үзнэ, гадуур хоолонд орно, зугаална. Ер нь тийм ч олон уулзаж амжаагүй ээ. Надад бол цөөхөн л санагддаг. Нэг удаа гэрт нь хүргэж өглөө. Гэрийнх нь хаалганы гаднаас буцлаа. Аав ээжээсээ тусдаа ганцаараа амьдардаг гэнэ. Тэгсэн мөртлөө намайг гэртээ оруулаагүй л байв. Бодвол хэт хурдан гүнзгийрэхгүй гэж бодсон ч байж магадгүй юм. Тэгэх тусам миний хар хөдлөөд болохоо байлаа. Би ч хайртай бол хартай гэж боддог байсан. Гэхдээ одоо тэгж бодохоо больсон л доо. Нэг удаа гэр рүү нь залгатал эрэгтэй хүн авч байна. Дараа нь би найз бүсгүйгээсээ асуутал аан гэснээ тэр чухал хүн биш ээ ухааны юм яриад өөр сэдэв рүү чиглүүлээд мартуулчихав. Би тэр эр нь хэн юм бол гэж бодохоос байж суух газраа олж яддаг болов. Орондоо унтах гээд хэвтэхэд л үл таних эр миний найз бүсгүйг энхрийлэн таалж байгаа дүр зураг үзэгдээд хэд хонов. Би өдөр бүр, үдээс өмнө нэг, үдээс хойш нэг утсаар залгаж, фэйсбүүкээр юу хийж байгааг нь, хаана хэний зурган дээр лайк дарж, сэтгэгдэл үлдээж байна, тэр битгий хэл сүлжээнд байгаа мөртлөө намайг чатлахад хариу бичихгүй бага зэргийн удвал уур цухал хөдөлдөг боллоо. Мэдээж орой болгон ажлаа тарахаар нь уулзая гэж асууна. Уулзахгүй ээ гэвэл нүдэнд өнөөх үл таних эр найз бүсгүй хоёрын энхрийлэл, орон дээр .. гэснээ уруулаа хазлан бага зэрэг чичирхийлэх шиг болсноо Бямбаа уртаар санаа алдан тайвширсны эцэст яриагаа үргэлжлүүлэв.
-Сүүлдээ би албатай юм шиг өглөө гэрийнх нь гадна машинтай хүлээж байгаад ажилд нь хүргэж, орой тарангуут үүдэнд нь хүлээж байдаг боллоо. Бүр эмэгтэй найзуудтай нь, гэрийнхэнтэй нь хүртэл уулзуулах зав өгөхөө байлаа. Надаас залхаад ч байх шиг таарамжгүй харьцаж эхэлж байна. Би бууж өгөөгүй ээ. Нэг удаа оройн кино үзэж, ресторанд хэдэн хундага вино уусны дараа гэрт нь хүргэж өгөөд, баяртай гээд шоп хийтэл уруул дээр минь үнсэн хаалгаа хаах гэхээр нь хүчээр түлхээд орчихлоо. Өнөө үл таних эрийг хайсан минь тэр. Найз бүсгүйнхээ гайхсан царайны хажуугаар шуудхан угаалгын өрөө рүү чиглэлээ. Яагаад гэхээр ус шоржигнох чимээ сонсогдож байсан юм. Миний таамаглал үнэн байлаа. Шүршүүрт надаас дүү байрын залуу усанд ороод зогсож байх нь тэр. Бүр чармай нүцгэн шүү. Шуудхан өнөө залууг шүршүүрээс чирж гарган шал руу хэвтүүлээд хоолойг нь боож эхлэв. Үл таних дүү залуугийн гайхсан, цочролд орсон, өрөвдөлтэй царай над руу нэг, найз бүсгүй рүү минь нэг харна. Би улам хүчтэй хоолойг нь багалзуурдав. Араас найз бүсгүй минь нуруу руу дэлсэн, болиочээ, аллаа ш дээ, тавиач ээ, наадах чинь миний ... гээд зарим үгнүүд сонсогдохгүй байсан юм л даа. Өнөөх үл таних эр бас хэрэндээ ноцолдоод чихнээс минь зулгааж байх хооронд зарим үгс сонсогдохгүй байж таарч. Угаалгын өрөөнд гурвалжин дөрвөлжин ноцолдоон, ар нуруун дээр минь нэг хартал найз бүсгүй минь үсрэн гараад үснээс зулгааж байна. Тэр үед би дотроо –та хоёр намайг удаан хуурч явсан байх даа, муу хоёр нүүрт гэх мэтчилэн аль муугаар л бодож байлаа. Нуруун дээр болохоор найз бүсгүй –Бямбаа тавь л даа, миний ..... үхлээ ш дээ, болиочээ, наадах чинь миний .... ш дээ гэж байсан нь л санаанд орж байна. Түрүүн хэлсэнчлэн миний чих зарим үед таглагдаад байсан хэрэг. Нэг мэдэхэд тас хийгээд л толгойн дундуур нэг юмаар буулгаад авлаа. Хэсэг хугацааны дараа сэргэсэн чинь цагдаа нар ирчихэж, намайг гавлаж байна. Найз бүсгүй минь өнөөх үл таних залууг их л халамжлан тэврээд зогсож байх юм. Тэгтэл учир нь олдлоо. Тэр залуу найз бүсгүйгийн маань төрсөн дүү нь байж таарав. Болиочээ, наадах чинь миний дүү ш дээ гэж хашхираад байсан болж таарсан юм даа. Энэ үед багш бүсгүй асуулт асуун,
-Тэгээд та хоёр салсан уу?
-Үгүй ээ. Намайг хэрэв уурын академид гурван сар суугаад хэвийн хүн шиг болж, урьдын адил нойтон хамуу шиг байхаа больвол дахиж үерхэнэ гэсэн болзол тавьсан. 
-Дүү нь гайгүй юу?
-Нэг нүд нь бага зэрэг хөхөрч, хоолой нь улайснаас бусдаар гайгүй.
-Хихихи мангуу амьтан гэж тойргийн төвд суух өнөөх жижигхэн эр бас л аяархан инээв. 
-Бямбаа сууж болно. Одоо дараагийн хүнээ танилцуулахаас өмнө энэ хоёр хүний ийм тохиолдолд ямар арга хэмжээ авах байсан талаар ярилцъя. Тойргийн дундаас,
-Хихихи төрсөн дүүг нь танихгүй байдаа яахав дээ гэх инээд дахиад л сонсогдов.
-Та чимээгүй байгаад өгөхгүй юу, хамт олноо хүндлээд гэж багш шаардлага тавихад,
-Хихи хамт олон байхдаа ч яахав дээ. Уурын тулмууд.
-Эсвэл та гарч байх юм уу? 
-Намайг энд таван сар суу гэсэн ш дээ. Тэгээд ч би чимээгүй удаан сууж чаддаггүй юм.
-Яахаараа манай сургалтанд дандаа ийм бүтэлгүй, хачин, хөгийн юмнуудыг суулгадаг байна аа гэж багш бүсгүйн дуу гэнэт чангарав.
-Мэдэхгүй юм даа. Өөр ийм сургалт байдаг юм уу гэж өнөөх эр аанай л хариулав.
-Тэсэх тэвчээр гэж хүнд бас байдаг юм. Ер нь би та нарт багшлахаас татгалзаж байна. 
Багшийн нүдэнд нулимс цийлэгнэж буйг бүгд харлаа. 
-Уурын академи, уур, уур, ямар элэнцэгнийх нь уурын академи бэ, яагаад та нар олигтойхон байж болдоггүй юм бэ? Би ямар та нарын уур бухимдлаа гаргадаг хүүхэлдэй юу? Ааааааааа гэж бүсгүй танхим битгий хэл гадаа гудманд алхаж яваа хүмүүс сонсогдохоор чарлав. Харин танхимын ард сургалтыг ажиглан эхлэлээс хойш нэг ч үг авиа гаргаагүй бас нэг эмэгтэй урагш бушуухан шиг дөхөн ирж,
-Мөнхцэцэг ээ, миний дүү тайвшир. Одоо дахиад хоёрхон долоо хоног өнгөрөхөд энд багшаар ажиллах шийгэлийн хугацаа чинь дуусна шүү дээ. Тэснэ шүү, тэсдэг юм шүү гэснээ чихэнд нь аяархнаар Улаанбаатарын үдэш намуухаан намуухаан гэж аялахад багш бүсгүй ч хонины морь шиг номхроод ирэв. Энд бүхэл бүтэн нэг жил багшилсан тэр их хөдөлмөрийг ингэж үрэн таран хийж болохгүй ш дээ Мөөгий миний дүү гэж хэлэхэд багш бүсгүй сандал дээр хойшоогоо налан сууж гүнзгий амьсгаа аван хамраараа гаргаж эхлэв. 
-Хихихи доктор гэнэ шүү гэж өнөөх эр бас л инээхэд түүн рүү багш болон зааварлагч эмэгтэй, тэр битгий хэл танхим дахь бүх хүмүүс ууртайгаар, үзэн ядсан харцаар харахад өнөөх эр суудалдаа шигдэн, улам жижгэрч, харцаа аажмаар шал руу шилжүүлэв. Харин цонхны цаана гудамжинд машин зам дээр хоёр машин түс хийтэл мөргөлдөх чимээ гарснаа төд удалгүй хоёр эр хараалын үг урсгаж эхэлж байгаа нь бүүр түүрхэн сонсогдож эхлэв.