Saturday, June 2, 2018

"Зарлагдсан үхлийн товчоон" Габриель Гарсиа Маркес



Карибын тэнгисийн эрэг дээрх буйдхан нэгэн тосгоны будант өглөө олон үйл явдал давхацсан юм. Урьд орой нь тосгон даяар баян ядуу нэртэй нэргүй хэн бүхэнд хүрсэн цуутай хурим, харин өглөө нь хамба ламын айлчлалт, Сантьяго Насар хэмээх нэртэй залуугийн аймшигт үхэл зэрэг давхацсан юм. Цуутай хурим нь болохоор хэдхэн сарын өмнө тосгонд эхнэр авах зорилгоор хүрэлцэн ирсэн Байардо Сан Роман гэгч чинээлэг нэр алдартай залуу болон цэцэглэж буй насан дээрээ яваа тарчигхан айлын Анхела Викарио нарынх билээ. Хамба ламын айлчлал энэ тосгоны хувьд чухал тооцогдоно. Гэхдээ хамба ламтан энэ даржин амьдралтай тосгонд дургүй тэр ч бүү хэл хөлөг онгоцноосоо эрэг дээр нэг хөлөө ч гишгэлгүй орхин явдаг санваартан шүү дээ. Энэ явдал ч мөн урьдын адил өрнөсөн юм. Хамба ламын талаар магадгүй энэ тосгоны хүмүүсийн аж амьдрал, ёс заншил, хүн ардыг таниулах зорилгоор оруулсан биз. Энэ зохиолд хамба лам тийм чухал биш ээ. Тэнгисийн эрэг дээрх уйтай бүрхэг тэр нэг өглөөний хамгийн гол үйл явдал бол Сантьяго Насарыг урьд өдөр нь хуримаа хийсэн Анхела Викариогийн ихэр ахан дүүс болох гахай нядлагч Пабло Викарио болон Педро Викарио нар алсан нь юм. Зүгээр ч нэг алчихаагүй гахай шиг хэрчиж алсан нь, тэр ч байтугай тосгоныхны тал нь үүр шөнийн заагаас эхлэн тэднийг Сантьягог алах гэж байгааг мэдчихсэн байхад энэ аллага гэгээн цагаан өглөөгүүр болоод өнгөрсөнд л энэ зохиолын утга учир, нэрний шалтгаан оршиж байгаа юм. Ихэр ахан дүүс өөрсдөө хэдэн цагийн өмнөөс л бид тэр Сантьягог ална гэж таарсан хүн болгондоо яриад байхад л өглөө нь хэн ч Сантьягод урьчилан анхааруулж хэлэх гэж оролдохгүй байгаа нь, саад болох гээгүй нь хамгийн их хачирхалтай. Үүгээр хэн нэгнийг далдуур муучлан байдаг мөртлөө яг дэргэд нь хэн ч юуг ч ярьдаггүй нийгмийг санагдуулах шиг болов. Гэхдээ зохиолчийн цаад далд санааг, эцсийн эцэст Сантьяго, Анхела Викарио нар хоорондоо ямар холбоотой байсныг зохиолчоос өөр хэн ч гадарлахгүй үлдсэн нь лавтай. Хүний нийгэмд аллага гэдэг бол гэмт жигшмээр үйлдэл мөн боловч ихэр ахан дүүсийн гэр бүлийн нэр төрөө хамгаалсан гэх энэ үйлдэл нөгөө талаас зөвдөж байгаа ч юм шиг. Ямартай ч урьдаас олон түмэнд зарлагдаад хийгдэх цагтаа, мөрдөн байцаагчийн хэлснээр үйлийн үртэй хаалган дээр яг тэр газартаа хийгдэж байсан өөр аллагын тухай сонсож уншиж үзээ ч үгүй юм байна. Олон жилийн дараа уулзаагүй найзтайгаа хаа нэгтээ гэнэтхэн тааралдах мэдрэмж ямар байдаг билээ зохиол уншиж байхад таньдаг нэр гараад ирвэл надад бол яг л тийм мэдрэмж төрдөг юм. Байардо Сан Романы эцэг болох генерал Петронио бол иргэний дайны үеэр хурандаа Аурелиано Буэндиаг оргуулсныхаа төлөө гавьяа байгуулсан гэж түмнээ алдаршсан болж таарна. Хурандаа Аурелиано Буэндиа гэдэг нэрийг уншигч та санах л ёстой доо. Тэгэлгүй яахав дээ зохиолчийн өөр нэгэн агуу зохиол болох "Зуун жилийн ганцаардал" романы хурандаа Аурелиано Буэндиа гэдэгт би ер эргэлзэхгүй байна. Энэ бол зохиолчийн арга барил, шидэт реализмын олон романууд нь хоорондоо хаа нэгтээ ийм жижигхэн элемэнтээр холбогдолгүй яах вэ.
http://batu83.blogspot.com/

No comments:

Post a Comment

“Цээнээ бид хоёр” өгүүллэг /шинэчлэн бичсэн/ Ц.Оюунбат

Алтан шар зам жирэлзэн өнгөрч тоосонд дарагдан хоцрох нь хүмүүн бид нарын амьдрал, дурсамж өнгөрсөнд үлдэхтэй эгээ л адил санагдана. Арха...